Nổi tiếng ở Hải Dương, Chùa Bảo Sài tựa như một viên ngọc quý ẩn mình giữa chốn ồn ào náo nhiệt, níu chân du khách bởi vẻ đẹp cổ kính, thanh tịnh và giá trị văn hóa, lịch sử to lớn. Được xây dựng từ thời nhà Lý, trải qua bao thăng trầm của lịch sử, Chùa Bảo Sài vẫn giữ nguyên vẹn những giá trị cốt lõi, trở thành điểm đến tâm linh không thể bỏ qua khi đến với Hải Dương. Hãy cùng Top Hải Dương AZ khám phá ngay hôm nay.
Lịch sử hình thành của Chùa Bảo Sài
Theo tư liệu chép tại chùa, Thiền sư Bảo Sái – người có công trong việc coi sóc ấn hành Đại Tạng Kinh triều Trần. Ngôi chùa Bảo Sái Yên tử qua nhiều lần trùng tu và gần đây nhất là vào năm 2012, khuôn viên được mở rộng gồm các công trình: Chính điện, nhà Tổ, sân chùa và khu gườm đá phía sau chùa. Chính điện thờ tượng Phật, Nhà Tổ thờ Tam Tổ Trúc Lâm, Bảo Sái và Tổ Bồ-đề Đạt-ma.
Theo ngọc phả cổ lục do Hàn Lâm viện đại học sĩ Nguyễn Bính phụng soạn đời Hồng Đức triều Lê (1572) thì đình Bảo Sài được xây dựng để thờ thành hoàng làng Trương Mỹ, vị danh tướng thời Hai Bà Trưng. Chùa Bảo Sái Yên Tử cũng gắn với câu chuyện dân gian khi xưa, cứ mỗi lần sư chùa tụng kinh, gõ mõ là hổ lại đến bên gốc dổi nghe kinh kệ. Ngày tháng qua đi, hổ và nhà sư luôn sống gần nhau. Bỗng một ngày kia, sư chùa lâm bệnh rồi viên tịch.
Chùa được xây dựng từ thời nhà Lý (thế kỷ 11 – 12), ban đầu chỉ là một ngôi miếu nhỏ thờ Tiên Dung công chúa, con gái vua Hùng thứ 18. Đến thời nhà Trần (thế kỷ 13), chùa được mở rộng và thờ thêm Thống soái Đại tướng quân Trương Mỹ, một vị tướng tài ba của Hai Bà Trưng.
Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, chùa Bảo Sài đã được trùng tu, sửa chữa nhiều lần, nhưng vẫn giữ nguyên được những giá trị kiến trúc và văn hóa cổ kính. Năm 1993, chùa được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng là di tích lịch sử cấp quốc gia.
Di chuyển đến chùa Bảo Sài Hải Dương
Chùa Bảo Sài tọa lạc tại phường Phạm Ngũ Lão, thành phố Hải Dương, tỉnh Hải Dương đường đi khá dễ dàng nên bạn có thể tham khảo hướng dẫn dưới đây.
- Chùa Bảo Sài nằm cách trung tâm thành phố Hải Dương khoảng 3km. Bạn có thể di chuyển đến chùa bằng xe máy, ô tô hoặc xe buýt.
- Nếu đi xe máy hoặc ô tô: Bạn có thể đi theo hướng đường Trần Hưng Đạo, sau đó rẽ vào đường Phạm Ngũ Lão. Chùa Bảo Sài nằm ngay trên đường này.
- Nếu đi xe buýt: Bạn có thể bắt xe buýt số 1 hoặc số 2, sau đó xuống bến Phạm Ngũ Lão và đi bộ khoảng 500m để đến chùa.
Kiến trúc độc đáo chùa Bảo Sài Hải Dương
Chùa Bảo Sài mang một nét kiến trúc độc đáo khiến cho mỗi du khách đến đây cũng đều thích thú và trầm trồ. Đình quay hướng đông nam, kiến trúc kiểu chữ Đinh, gồm bái đường 5 gian hai trái, ống muống và hậu cung. Giữa bái đường và hậu cung là cửa cấm sơn son thếp vàng. Tấm ván gió trên khung cửa vẽ lưỡng long chầu nguyệt. Hậu cung kiến trúc đơn giản theo kiểu bào trơn đóng bén. Chính giữa cung, một nhang án lớn thờ bài vị, có chiếc mũ và đôi hia tượng trưng cho anh linh của võ tướng Trương Mỹ.
Đền cũng xây theo kiểu chữ Đinh. Tại gian giữa tòa tiền tế treo một bức cửa võng sơn son thếp vàng, phía trên là bức đại tự Bồng Lai cung quyết. Giữa gian hậu cung có ban thờ sơn son thếp vàng , trên có hai cỗ ngai, một trong hai ngai thờ công chúa Tiên Dung.
Bái đường gồm 5 gian, 2 chái, lợp ngói âm dương, bờ nóc cong vút. Nổi bật là cửa tam quan với ba cửa tượng trưng cho Tam bảo (Phật, Pháp, Tăng), hai tượng Hộ pháp uy nghi, tượng Phật Di Lặc to lớn mang ý nghĩa an lạc, hạnh phúc, và bức tranh Bát Nhã thể hiện triết lý Phật giáo về trí tuệ giác ngộ.
Hậu cung gồm 3 gian, lợp ngói âm dương, bờ nóc cong vút. Nơi đây thu hút du khách bởi bàn thờ Phật uy nghi với tượng Phật Thích Ca Mâu Ni, Bồ Tát Quan Thế Âm, Bồ Tát Di Lặc…, tượng Phật bà Quan Âm nghìn tay nghìn mắt, và hai bên hậu cung là tượng các vị La Hán.
Chùa cũng làm theo kiểu chữ Đinh. Chùa có 5 gian tiền đường, 3 gian thượng điện, ngoài ra còn một số công trình như nhà thờ mẫu mới xây và nhà ở của ni sư, kho, bếp… Các vì kèo được làm kiểu con chồng đấu sen. Đầu vẩy chạm hình rồng cách điệu. Tại phần tiếp giáp giữa tiền đường với hậu cung treo bức cửa võng kép, trên chạm hình hổ phù, xung quanh chạm tứ linh.
Kiến trúc độc đáo của Chùa Bảo Sài không chỉ mang giá trị thẩm mỹ cao mà còn thể hiện tinh thần Phật giáo sâu sắc, góp phần tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt cho ngôi chùa. Du khách đến tham quan Chùa Bảo Sài không chỉ được chiêm bái Phật pháp mà còn có cơ hội tìm hiểu về kiến trúc Phật giáo Việt Nam và hòa mình vào không gian thanh tịnh, yên bình.
Lễ hội chùa Bảo Sài
Lễ hội chùa Bảo Sài là một trong những lễ hội thu hút đông đảo khách du ghé thăm và dự lễ. Trước đây, nhân dân địa phương làm lễ vào ngày mồng Mười tháng Ba (âm lịch), cùng với ngày quốc lễ Hùng Vương. Ngày 21-1-1992, Bộ Văn hoá- Thông tin (nay là Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch) ra quyết định số 68/QĐ- BVHTT công nhận đình, đền, chùa Bảo Sài là di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia.
Theo cuốn ngọc phả về tướng Trương Mỹ do Hàn lâm viện đại học sĩ Nguyễn Bính soạn năm Hồng Phúc thứ nhất triều Lê Thánh Tông (1572), được biết ngày sinh của tướng là mùng Mười tháng Hai (âm lịch). Từ đó, ngày mồng mười và ngày 11 tháng hai âm lịch được chọn là thời gian lễ hội chính.
Từ khi được công nhận là di tích lịch sử văn hoá quốc gia, năm nào lễ hội đình, đền, chùa Bảo Sài cũng được tổ chức trong hai ngày với nội dung và quy mô lớn. an Quản lý di tích có một đội văn nghệ, một đội tế nam, một đội tế nữ. Ngoài ra còn có một số đội tế của địa phương bạn trong thành phố cũng đến tham dự.
Ngoài lễ chính vào mùng Mười và 11 tháng Hai (âm lịch), cụm di tích Bảo Sài còn có hai kỳ lễ nữa trong năm. Đó là ngày “hoá” của tướng Trương Mỹ vào mồng 7 tháng Tám (âm lịch) và ngày khánh hạ, coi như dịp đón mừng tướng Trương Mỹ mang bạc và lụa do Trưng Nữ Vương ban tặng về ăn khao với dân làng, tổ chức vào ngày 20 tháng Chạp (âm lịch). Các ngày lễ này tổ chức gọn nhẹ tại đình Bảo Sài.
Tham quan chùa Bảo Sài mùa nào đẹp?
Nếu bạn đang có ý định đến chùa Bảo Sài để du lịch và khám phá thì hãy lựa chọn những quãng thời gian thích hợp nhé. Chùa Bảo Sài mở cửa quanh năm, tuy nhiên, thời điểm đẹp nhất để đi chùa Bảo Sài là vào mùa xuân (từ tháng 2 đến tháng 4) và mùa thu (từ tháng 8 đến tháng 10).
Vào mùa xuân ở Hải Dương khá dễ chịu, mát mẻ, không quá nóng cũng không quá lạnh. Chùa Bảo Sài được bao phủ bởi sắc hoa đào, hoa mai đua nở rực rỡ, tạo nên một khung cảnh vô cùng đẹp mắt và thanh bình. Vào mùa xuân, chùa Bảo Sài thường tổ chức nhiều lễ hội Phật giáo, thu hút đông đảo du khách đến tham gia.
Mùa thu ở Hải Dương cũng khá dễ chịu, mát mẻ, và ít mưa. Lá cây trong khuôn viên chùa chuyển sang màu vàng rực rỡ, tạo nên một khung cảnh lãng mạn và thơ mộng. Lượng du khách đến chùa Bảo Sài không quá đông, vì vậy bạn có thể thoải mái tham quan và chiêm bái.
Kinh nghiệm du lịch chùa Bảo Sài Hải Dương
Chùa Bảo Sài là một trong những ngôi chùa cổ kính và linh thiêng nhất tại Hải Dương, thu hút đông đảo du khách đến tham quan và chiêm bái mỗi năm. Dưới đây là một số kinh nghiệm du lịch Chùa Bảo Sài mà bạn có thể tham khảo:
- Thời điểm lý tưởng để đi chùa Bảo Sài: Mùa xuân (từ tháng 2 đến tháng 4):Thời tiết mát mẻ, dễ chịu, cảnh quan rực rỡ với hoa đào, hoa mai đua nở. Mùa thu (từ tháng 8 đến tháng 10):Khí hậu ôn hòa, lá cây chuyển màu vàng rực rỡ, du khách không quá đông.
- Trang phục: Nên mặc trang phục lịch sự, kín đáo khi đi chùa.
- Hành vi: Nên giữ gìn trật tự, vệ sinh trong khuôn viên chùa.
- Tôn trọng: Nên tôn trọng các quy định và phong tục tập quán của chùa.
- Mang theo: Kem chống nắng, mũ, nón, giày dép thoải mái nếu đi vào mùa hè. Mang theo áo khoác mỏng nếu đi vào mùa thu hoặc mùa đông.
- Không nên xả rác bừa bãi trong khuôn viên chùa.
Chùa Bảo Sài, tọa lạc tại Hải Dương, không chỉ là một điểm đến tâm linh thu hút đông đảo du khách mà còn là một di sản văn hóa lịch sử quý giá của dân tộc. Nơi đây mang đậm dấu ấn thời gian với kiến trúc độc đáo, cảnh quan thanh bình và bầu không khí linh thiêng. Chùa Bảo Sài là một điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch Hải Dương. Hãy đến và cảm nhận những giá trị tuyệt vời mà nơi đây mang lại!